عصب سیاتیک بلندترین و قطورترین عصب بدن است. این عصب از اتصال ریشه های عصبی عصب چهارم کمری تا عصب سوم لگنی L4-S3 به وجود می آید به عبارت دیگر این عصب از اتصال 5 ریشه عصبی در کمر و لگن بوجود می آید. سپس از لگن خارج شده از پشت باسن به پشت ران رفته و در بالای زانو به دو شاخه به نام عصب تبیال و عصب پرونئال تقسیم میشود. عصب تیبیال به پشت ساق و سپس کف پا میرود و حس کف پا  و حرکت عضلات خم کننده مچ پا را بر عهده دارد. عصب پرونئال در ناحیه زانو به دو شاخه پرونئال سطحی و عمقی تقسیم میشود. هر دو عصب پرونئال سطحی و عمقی از جلو استخوان های ساق به پایین آمده و به پشت پا میروند. عصب پرونئال عمقی به عضلات جلوی ساق یا عضلاتی که پا را به سمت بالا و عقب می کشند عصب میدهد. عصب پرونئال سطحی حس پشت پا را عصب میدهد.

آسیب عصب سیاتیک

عصب سیاتیک و شاخه های آن در هر نقطه از مسیر عصب از لگن تا نوک انگشتان پا در معرض آسیب هستند. شایعترین علت بیماری در عصب سیاتیک تحت فشار قرار گرفتن ریشه های عصبی آن به علت پارگی  دیسک بین مهره ای است که باعث درد در مسیر عصب سیاتیک میشود. علت دیگر درد در مسیر عصب سیاتیک سندروم پیریفورمیس است. در سندروم پیریفورمیس عصب سیاتیک هنگامی که از زیر عضله پیریفورمیس  عبور میکند تحت فشار قرار گرفته و باعث درد سیاتیکی میشود .

شکستگی ها و دررفتگی های لگن  و  مفصل ران نیز باعث صدمه به این عصب ناحیه لگن میشوند.

دررفتگی زانو یا شکستگی های اطراف زانو و شکستگی های استخوان نازک نی ممکن است به شاخه پرونئال عصب سیاتیک در ناحیه زانو را صدمه بزند. گاهی صدمه عصب سیاتیک ناشی از عوارض اعمال جراحی لگن و یا زانو انجام  است. گاهی شاخه پرونئال عصب سیاتیک پس از گچ گیری نامناسب و یا انداختن یک پا بر روی پای دیگر به مدت طولانی آسیب می‌بیند .

عصب سیاتیک بلندترین عصب بدن انسان است. آسیب به عصب سیاتیک در نقاط مختلف در مسیر عصب از لگن تا بالای ساق ایجاد می‌شود. عصب سیاتیک در بالای ساق پا به دو شاخه تقسیم میشود. عصب پرونئال مشترک و عصب تیبیال خلفی یا پشتی.  عصب پرونئال مشترک به پرونئال سطحی و عمقی تقسیم میشود. صدمه هر شاخه عصب سیاتیک می تواند علایم خاصی ایجاد کند. صدمه عصب تیبیال باعث عدم توانایی در پایین آوردن مچ پا و خم کردن انگشتان پا میشود مثال فرد نمی تواند به پدال گاز یا ترمز فشار وارد کند. صدمه عصب تیبیال همچنین باعث  کاهش حس کف پا و زیر انگشتان پا میشود. زیرا این عصب به عضلات اکستانسور مچ پا و انگشتان پا عصب میدهد. صدمه عصب پرونئال عمقی باعث عدم توانایی در بالا آوردن مچ و انگشتان پا میشود. و در نهایت صدمه عصب پرونئال سطحی باعث کاهش حس پشت پا و انگشتان پا میشود.

درمان صدمات عصب سیاتیک

در شکستگی ها و یا دررفتگی های لگن ابتدا  لازم است استخوان یا مفصل در رفته را  جا انداخت . در اکثر مواقع جا انداختن استخوان یا مفصل باعث برگشت کارکرد عصب میگردد. در صورت عدم بهبود بعد از دو  ماه عمل جراحی برای ترمیم عصب آسیب دیده صورت می گیرد. در صدماتی که به دنبال زخم های باز مانند اصابت چاقو و اشیا نوک تیز ایجاد میشود و معمولا باعث پارگی عصب شده‌اند فرد باید جراحی شده و عصب پاره دوخته شود.

درکل نتایج جراحی عصب سیاتیک و شاخه های بسیار آن همیشه رضایت بخش نیستند. یکی از شایعترین عوارض صدمه عصب سیاتیک عدم توانایی در بالا آوردن مچ پا می‌باشد که اصطلاحا پای افتاده یا Foot drop نامیده میشود، که معمولا برگشت ناپذیر است. برای درمان این عارضه معمولا از تاندون‌های دیگر مثلا تاندونی که کف پا را به پایین میبرد استفاده شود. به این روش تاندون ترانسفر یا انتقال تاندون نیز گفته میشود. و در نهایت هنگامی که مچ پا به علت آسیب عصب سیاتیک بالا نمی آید از بریس مچ پا برای کمک به عملکرد پا استفاده میکنیم.